9 excuses om iets niet te doen. Trap jij erin?

If you really want to do something, you’ll find a way. If you don’t, you’ll find an excuse. - Jim Rohn.

Te vaak doen we te weinig van wat we echt belangrijk vinden. Dat komt omdat er bij belangrijke dingen vaak ook uitdagingen komen kijken. We krijgen te maken met spanning, twijfels en ander ongemak. Zeker als we iets voor het eerst doen, of als we belangrijke dingen al een tijdje niet meer hebben gedaan.

Een manier om je eruit te praten, is door met allerlei excuses aan te komen. Dat noem ik de excuus-machine van ons brein.

  • Het is te moeilijk

  • Ik ben nu te moe

  • Ik ben nog niet zelfverzekerd genoeg, maar straks…

  • Ik ben hier gewoon niet goed in

  • Zo ben ik nu eenmaal

  • Het is nu niet het juiste moment

  • Het gaat toch fout

  • Ik heb geen geld om... maar straks..

  • Zodra ik me beter en fitter voel dan…

Ik kan natuurlijk niet in jouw hoofd kijken maar ik heb het vermoeden dat mijn brein aardig hetzelfde in elkaar steekt als die van jou. En dat bovenstaande teksten je dus bekend voorkomen. Want laten we nou allemaal gezegend zijn met een brein dat enorm goed is in redenen verzinnen. Redenen waarom we iets niet moeten doen, of waarom we iets beter kunnen uitstellen. Ons brein heeft ons het liefste veilig en blij. Zonder vervelende gedachten en emoties. En doet er dan ook alles aan om ons in onze comfort-zone te houden. Je zou ons brein kunnen zien als een excuus-machine. Een apparaat dat geen uit-knop heeft en maar doorgaat. Reden na reden na reden produceert het. En dat hoeft geen probleem te zijn.

Het is alleen een probleem als het je tegenhoudt in wat je nou eigenlijk echt wil doen. Zoals dat bedrijf opzetten, die droomreis maken, op die leuke persoon afstappen of voor die extra verantwoordelijkheid vragen op je werk omdat je graag promotie wilt. We laten ons allemaal commanderen door gedachten. Door de redenen van onze excuus-machine. Het is immers niet comfortabel om nieuwe stappen te zetten en uitdagingen aan te gaan. Het is op het eerste gezicht prettiger – comfortabeler - binnen onze comfort-zone. Dat gezellige, knusse huiskamertje dat we zo goed kennen. We kunnen er de hele tijd in verblijven, veilig en voorspelbaar. Het enige probleem is dat we dan niet de stappen nemen richting de gezondheid, de carrière, de partner of de wereldreis waar we al zo lang naar verlangen. En zodra we die kamer uit willen, gaat dat excuus-apparaat harder loeien. Het slaat ons om de oren met argumenten. Met heel veel, hele goede excuses. Over waarom je het niet kan doen, of waarom je het niet zou moeten doen; ‘te moe’ ‘te moeilijk’ ‘ te druk’ ‘ik ben niet goed genoeg’ ‘het is niet belangrijk’ ‘ik doe het later wel.’ Verleidelijk dus om iets niet te doen.

Maar bedenk je dit: Als je jouw droom opgeeft, als je geen actie onderneemt en in het comfortabele huisje blijft zitten; verrijkt dat jouw leven op de lange termijn? Als dat het doet: Geen probleem! Stay where you are. Doet het dat echter niet? Tijd voor actie! Wacht niet totdat je excuus-apparaat ophoudt want die gaat gewoon door – die heeft geen uit-knop. Sta op, open de deur en merk op dat je excuus-machine allerlei argumenten afvuurt. Maak in je hoofd een aantekening (bijv.. ‘Ja, daar zijn de argumenten! Dat is mijn excuus-machine die op volle toeren draait’) en ga door met jezelf te bewegen richting jouw droom. Ook al lijken al die redenen goed, ook al voelen we ons een beetje oncomfortabel, bang en onzeker. Het zijn immers “maar” gedachten (en gedachten zijn woorden) en emoties (die gaan voorbij – net als het weer, let maar op). Als je bereid bent actie te ondernemen, dan neem je dit op de koop toe. Wellicht even geen veilige en voorspelbare omgeving, maar je bent wel bezig om jouw leven te verrijken. Ik zou zeggen: Doen.

Nu kun je kiezen

Op het moment dat we doorhebben dat ons brein probeert om ons uit onze belangrijke acties te praten, hebben we de keuze om ernaar te luisteren of juist niet. Op het moment dat we dit niet doorhebben, spoken onze gedachten onbewust en automatisch door ons hoofd. We handelen er dan vaak naar want meestal denken we dat wat ons brein zegt, de waarheid is. En dat we het serieus moeten nemen en ons ernaar moeten gedragen. Zoals dat pak koekjes eten (‘eet nou maar het hele pak leeg, je hebt nu toch al de andere koekjes op; morgen kun je ook nog gezond doen’). Als we ons bewust zijn van de excuses waarmee ons brein komt, hebben we een keuze. We hoeven onze gedachten niet altijd serieus te nemen en te doen wat ons brein vertelt. We hoeven niet geobsedeerd alle ongezonde dingen uit ons leven te schrappen, maar we hoeven ook niet continu te luisteren naar alle argumenten om maar niet gezond te leven. Door psychologische vaardigheden te leren, kunnen we beter luisteren naar wat ons lichaam daadwerkelijk nodig heeft. Een flexibele mindset zorgt ervoor dat we gedrag vertonen dat ons helpt. En kunnen we gedrag dat niet helpt veranderen.

Wat zegt jouw excuus-machine?

  • Denk aan een doel, een voornemen of uitdaging die je al heel lang hebt maar waar je niet aan toe komt.

  • Met welke redenen komt je brein waarom je dit doel nog niet gerealiseerd hebt of waarom je de uitdaging nog niet bent aangegaan?

  • Merk de komende tijd op met welke redenen jouw brein aankomt. En kies dan of je ernaar luistert of niet. Kies je op dat moment voor jouw comfort zone of voor een stap richting jouw doelen?

Photo credits: Jill Blackstone Photography