Ook ik was zoekende. Zo mag je het wel stellen... Ik was op zoek naar manieren om mij nog beter te voelen. Op zoek naar een leefstijl waarin ik me nog gelukkiger zou kunnen voelen en het beste in mezelf naar boven zou kunnen laten komen. Op zoek naar manieren om van mijn pijn af te komen. Pijn in mijn rug dat maar niet over ging, pijn in mijn heup (na een operatie geen verlichting). Al snel stuitte ik op mindfulness en meditatie. Niet zo gek, want wil je jezelf beter voelen? Dan doen experts je geloven dat je dan vooral moet mediteren en mindfulnessen.
Dat leek me wel wat. Nieuwsgierig en hoopvol ontdekte ik tijdens mijn wereldreis een 10 daagse Vipassana stilte retraite in Ho Chi Minh - Vietnam. Een week later arriveerde ik. Klaar om 10 dagen meer dan 10 uur per dag te mediteren... Lees hieronder mijn ervaring en 2 confronterende feiten over mindfulness en meditatie.
Het schema
De slaapkamer waar ik samen met 4 anderen 10 dagen lang van 21:00 tot 04:00 sliep.
Van te voren wist ik al dat het niet gemakkelijk zou worden. Maar toen ik bij aankomst nogmaals het schema zag...
4:00 Opstaan
10 Uur per dag mediteren met korte thee pauzes
11:00 De laatste maaltijd
Toen dacht ik:
Waar ben ik aan begonnen?
Deze zelfde gedachte had ik toen ik in mijn slaapkamer kwam (zie foto).
De meditatie
Al vrij snel begon de eerste meditatie sessie van een uur. De opdracht die we kregen was om de sensaties rondom de neus te observeren.
Dit ging de rest van de dag zo door en nadat ik zo'n 12 uur de sensaties rondom mijn neus had opgemerkt was het tijd voor de dagelijkse toespraak waar je te horen krijgt waarom je toch al die tijd hebt gemediteerd.
De toespraak duurt ongeveer een uur en wordt elke avond beluisterd. Naast het feit dat er mooie, compassie volle wijsheden worden verkondigt. Viel het me ook op dat er tussen de regels door een wortel wordt voorgehouden. Een wortel die voor meer ongeluk zorgt dan dat het je geluk en verlichting brengt. Het volgende wordt namelijk verkondigt.
Meditatie is een simpele maar krachtige techniek die je helpt naar het pad van verlichting. En als je verlicht bent, ben je verlost van pijn, negatieve gedachten, moeilijke emoties etc...
Als je maar lang en hard genoeg werkt zul je het zelf ervaren.
Dit klinkt natuurlijk erg goed. Maar als je een beetje weet hoe je brein werkt, ligt er gevaar op de loer.
Confronterend feit #1:
Er wordt gesuggereerd dat je je brein kan controleren als je maar lang genoeg mediteert. Dat je jezelf gelukkig kan mediteren. Dit soort beloftes horen we eigenlijk overal om ons heen. Zo beloven vrijwel alle reclames je beter te doen voelen met hun product of dienst. En omdat we ons, graag goed voelen, doen we hier graag aan mee. Vaak voel je je even beter, maar altijd gaat dat fijne gelukkige gevoel weer over in een minder prettig gevoel.
Onze cultuur benadrukt dat wij als mens in staat zijn om ons denken en ons gevoel onder controle kunnen houden. Het houdt ons voor dat het controleren van ons denken zal leiden tot een gelukkig leven, waarin negatieve gevoelens en gedachten uitgebannen kunnen worden.
En zo wordt meditatie of mindfulness helaas ook vaak beoefend. Dit is een grote misvatting. Want steeds meer onderzoek wijst uit, hoe meer we ons gevoel, ons denken proberen te controleren hoe ongelukkiger we worden.
Dit betekent niet dat ik meditatie of mindfulness afkeur. Ik verkondig alleen dat mindfulness vaak verkeerd wordt uitgelegd danwel verkeerd geïnterpreteerd. Mindfulness is geen weg naar een gelukkiger leven. Geluk is een gevoel, net als het weer. Soms schijnt de zon, soms regent het. Het komt en het gaat. Maar als je er teveel mee aan de haal gaat en meer en meer zon wilt, zul je merken dat je je meer gaat irriteren aan de regen.
Wat is mindfulness dan wel?
Mindfulness leert je juist om je gevoel, je gedachten en emoties los te laten. Er niet mee aan de haal te gaan. Het niet te controleren.
Dit maakt je niet gelukkiger, meer verlicht, maar het geeft je wel meer ruimte en focus om te doen wat je écht belangrijk vindt in het leven. En dat je je hier gelukkiger bij kan voelen, is een mooie bonus. Maar niet het doel... Snappie? Op deze manier werkt Acceptance and Commitment Therapy ook. De mindfulness technieken helpen je meer te leven naar je waarden.
Confronterend feit #2:
Na 10 dagen mediteren was het einde in zicht en mochten we eindelijk praten. Ik was erg benieuwd naar de ervaringen van anderen. Gelukkig konden 2 deelnemers toch nog redelijk Engels spreken. Ze vertelde dat ze echt het idee hadden dat het hen hielp om zich beter te doen voelen.
Zelf had ik mijn bedenkingen bij mijn eigen ervaring, maar als je 10 dagen meer dan 12 uur lang gemediteerd hebt is het natuurlijk niet zo 'cool' om te zeggen dat het allemaal verspilde tijd is. Je probeert de positieve kanten te belichten. Je hoopt op meer geluk, je hebt de hoop dat je een techniek hebt geleerd die je de sleutel tot verlichting geeft. Die hoop doet vele deelnemers zeggen dat het een positieve ervaring was. Een ervaring die hen dichterbij het grote geluksgevoel heeft gebracht. Maar... wat je iedereen ook hoort zeggen.
Ik moet het wel elke dag 2 uur blijven doen. Anders glipt het geluk weer uit mijn vingers.
Kortom: Veel deelnemers willen graag geloven dat mediteren en mindfulnessen hen helpt om een gelukkiger leven te leiden. En dit is niet gek. Er zijn natuurlijk genoeg nare dingen in het leven. Het leven is soms zwaar, moeilijk en pijnlijk. En mediteren is zo'n eenvoudige techniek (simpelweg je sensaties in het hier en nu opmerken) dat veel mensen hier aan vasthouden als een soort redmiddel om hun leven minder pijnlijk, zwaar en moeilijk te doen ervaren. Er is dan sprake van een soort self fulfilling prophecy die op korte termijn misschien wel een ontspannen, gelukkig gevoel oplevert. Maar op lange termijn zal iedereen ervaren dat het fijne gelukkige verlichte gevoel weer wegglipt.
Zo is er een voorbeeld van een vader die elke dag zoveel met meditatie bezig was om zich maar goed, verlicht en gelukkig te voelen dat zijn kind de aandacht niet kreeg die het verdiende. Het kind werd uit huis geplaatst en de rest kan je wel raden...
De mannengroep.
Wat kan ik dan wel van mindfulness en meditatie verwachten?
Je zou kunnen denken, als ik er niet gelukkiger van wordt, waarom zou ik het dan gaan beoefenen?
Goede vraag. Mindfulness en meditatie is een techniek die je helpt minder aan de haal te gaan met gedachten, gevoelens en emoties. Hierdoor heb je meer ruimte voor de dingen die je belangrijk vindt in je leven. Je hoeft dus niet 12 uur per dag te mediteren. Zo hou je natuurlijk geen tijd over om actie te ondernemen. Een paar minuten is vaak al voldoende. Hierdoor kan je ondanks negatieve gedachten toch doen wat je leven het leven waard maakt. Hierdoor kan je ondanks heftige pijn en lichamelijke beperkingen die je soms zult ervaren, toch doen wat je leven zinvoller maakt. Hierdoor kan je ondanks hevige emoties toch doen wat er echt toe doet.
Dit zorgt er nogmaals dus niet voor dat je gelukkiger wordt of geen pijn meer zult ervaren. Wel wordt je leven rijker, zinvoller en waardevoller. Grote kans dat je met meer tevredenheid naar je leven gaat kijken.
Wil je hier meer over weten of wil je jouw ervaringen delen? Stuur ons een berichtje.
